تفاوت پیگمنت و رنگ

کاربرد اصلی پیگمنت و رنگ این است که رنگ را به مواد اعم از پارچه ارائه دهند. در حالی که رنگ‌ها در محیط‌هایی مانند آب محلول هستند، پیگمنت‌ها باید به پودر درشت تبدیل شوند و سپس قبل از استفاده با یک عامل پراکنده مخلوط شوند. تفاوت بین ماهیت پیگمنت و رنگ به کاربردهای بسیار متفاوتی منجر می‌شود. از یک سو‌، رنگ‌ها عمدتا در بازار نساجی و کاغذ استفاده می‌شوند در حالی که پیگمنت‌ها در صنایع مانند رنگ آمیزی رنگ، جوهر، لوازم آرایشی و پلاستیک کاربرد دارند.

در حالی که کاربرد هر دو (پیگمنت و رنگ) برای ایجاد رنگ به مواد است، هر دو از نظر موادی که می‌توان روی آنها استفاده کرد و همچنین نحوه عملکرد آنها تفاوت زیادی دارند. بسته به ترکیب شیمیایی رنگ و مواد رنگ آمیزی، رنگ‌ها را می‌توان با محلول رنگ (رنگ‌های محلول در آب) و همچنین مستقیم استفاده کرد. بنابراین، بخش مهمی از هر فرآیند رنگرزی یافتن موادی است که رنگ می‌تواند خود را به آن متصل کند.

پیگمنت‌ها را نمی‌توان مستقیماً روی یک ماده اعمال کرد. این باید حداقل با دو قسمت انجام شود که معمولاً به عنوان رنگدانه و حامل شناخته می‌شوند. قسمت سوم که معمولاً استفاده می‌شود تینر یا رقیق کننده نام دارد. هر یک از اجزای درگیر عملکرد مشخصی دارند.

حامل مسئول حمل پیگمنت به سطح است در حالی که در صورت چسبندگی خودرو از تینر استفاده می‌شود و بنابراین اعمال آن بر روی سطح مشکل است. هنگامی که ترکیبی از این سه مورد استفاده شود، تینر به سرعت تبخیر می‌شود و آنچه باقی می‌ماند به طور مساوی روی سطح پخش می‌شود.

 از سویی دیگر پیگمنت‌ها مواد آلی یا معدنی، رنگی، سفید یا سیاه هستند که عملاً در محیطی که پراکنده شده اند نامحلول هستند. آنها ذرات متمایزی هستند که به محیط رنگ و کدورت می‌دهد.

کوچکترین واحدها را ذرات اولیه می‌نامند. ساختار و شکل این ذرات بستگی به بلور بودن پیگمنت‌ها دارد. در طول فرآیند تولید پیگمنت‌ها، ذرات اولیه عموماً تجمع می‌یابند و آگلومرات تولید می‌کنند. در طول پراکندگی رنگدانه در پلیمر، به طور کلی برش بالا برای تجزیه این آگلومرات‌ها (بهبود قدرت رنگ آمیزی) مورد نیاز است.

بنابراین پیگمنت‌ها باید در برابر حل شدن در حلال‌هایی که ممکن است در حین استفاده با آنها تماس بگیرند مقاومت کنند، در غیر این صورت مشکلاتی مانند “رنگ پس دادن (bleeding)” و مهاجرت ممکن است رخ دهد. علاوه بر این، بسته به نیازهای کاربرد خاص، پیگمنت‌ها باید در برابر نور، هوازدگی، گرما و مواد شیمیایی مانند اسیدها و قلیاها مقاوم باشند.

در مقابل رنگ ماده ای است که به منظور انتقال رنگ با درجه ای از ماندگاری استفاده می‌شود. رنگ‌های محلول در پلیمر در محیطی که پراکنده شده اند محلول هستند. این بدان معنی است که هیچ ذره ای قابل مشاهده وجود ندارد و شفافیت محیط بدون تغییر است.

به‌طور خلاصه، تفاوت بین پیگمنت و رنگ به گل در مقابل آب شکر خلاصه می‌شود. وقتی یک فنجان پر از آب گل آلود را از یک گودال بیرون می‌آورید، آب قهوه ای است. گل و لای و خاک و ذرات گل معلق در آب وجود دارد. با توجه به زمان کافی، بدون اینکه مزاحمتی ایجاد شود، ذرات در کف فنجان جمع می‌شوند. ذرات بزرگتر ابتدا ته نشین می‌شوند و ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد تا ذرات ریزتر ته نشین‌شوند. از نظر شیمیایی به آن تعلیق یا سوسپانسیون می‌گویند.

اما اگر یک قاشق شکر را با یک فنجان آب مخلوط کنید، شکر کاملا در آب حل می‌شود. اگر فنجان آب قند در را طوری قرار دهید تا از تبخیر شدن آن جلوگیری شود، هرگز لایه ای از ذرات شکر در کف ظرف قرار نمی‌گیرد. از نظر شیمیایی، این حالت محلول نامیده می‌شود. شکر (محلول) در آب (حلال) حل می‌شود تا محلول تشکیل شود.

شما به طور شهودی این را در مورد آب گل آلود و آب قند می‌دانید، و فکر کردن به پیگمنت و رنگ به همین صورت کمک می‌کند. پیگمنت‌ها، مانند گل، ذرات رنگی ریز آسیاب شده ای هستند که در یک محیط (مانند آب) معلق می‌‌شوند تا رنگ یا عامل رنگ آمیزی ایجاد کنند. رنگ‌ها مواد شیمیایی هستند، مانند شکر، که در یک محیط (مانند آب) حل می‌شوند تا رنگ یا عامل رنگی ایجاد کنند.

یک رنگ حاوی پیگمنت وقتی روی پایه ای مانند کاغذ اعمال می‌شود، روی کاغذ قرار می‌گیرد. این یک پوشش روی کاغذ ایجاد می‌کند. البته، ذرات ریز پیگمنت‌ها می‌توانند در بین الیاف کاغذ گیر کنند و کاغذ را به همان شکلی لکه دار می‌کنند که کثیفی به زانوهای شلوار جین یک کودک ۶ ساله وارد می‌شود. اما این ذرات از نظر فیزیکی و شیمیایی متصل نیستند، بلکه روی آن نقاشی شده است.

از طرف دیگر، یک رنگ از نظر شیمیایی به کاغذ متصل می‌شود. برخی از رنگ‌ها ممکن است برای این کار به ماده شیمیایی دیگری به نام موردانت نیاز داشته باشند. اگر تا به حال پارچه را رنگ کرده اید، می‌دانید که برخی از انواع رنگ‌ها فقط از نظر شیمیایی به برخی از انواع الیاف متصل می‌شوند. اما به طور کلی، یک رنگ به ماده ای که روی آن استفاده می‌کنید می‌چسبد. روی سطح نقاشی نشده است بلکه بخشی از مواد می‌شود.

جدول زیر تفاوت‌های اصلی بین پیگمنت و رنگ را نشان می‌دهد.

خاستگاه پیگمنت و رنگ

پیگمنت‌ها از انواع مواد طبیعی ایجاد می‌شوند و از نظر تاریخی اولین رنگدانه های ما از مواد طبیعی ایجاد شده اند. مثل گل. مطمئنا متوجه شده اید که گل رنگ‌های زیادی دارد و حتی ممکن است بدانید که گل از مناطق خاصی از زمین برای ایجاد رنگ‌های خاص شناخته شده است.. گل ریز آسیاب شده با روغن مخلوط شد تا رنگ خام انگور ایجاد شود.

اگر ابتدا پیگمنت‌ گلی گرم می‌شد، رنگدانه حاصل را خمیر سوخته می‌نامیدند. پیگمنت‌ها خاکی مشابه عبارتند از اخر و سینا. اجداد ماهر ما پیگمنت‌ها را به طرق مختلف پیدا کردند. دوده سیاه از یک چراغ نفتی برای ایجاد سیاهی لامپ استفاده می‌شد. از گچ برای درست کردن رنگ سفید استفاده می‌شد. آبی اولترامارین از آسیاب لاپیز لازولی، یک سنگ آبی ساخته شد.

از طرف دیگر رنگ ها مواد شیمیایی رنگی هستند که یا خود مایع هستند یا به راحتی در مایع حل می‌شوند. اجداد ما رنگ‌ها را از مواد طبیعی مانند پوست، انواع توت‌ها، ریشه‌ها و حتی حشرات می‌ساختند. همه رنگ ها در آب محلول نیستند. عامل دیگر این است که بسیاری از رنگ‌ها در برابر نور پایدار نیستند و گاهی اوقات با قرار گرفتن در معرض نور به سرعت محو می‌شوند. مخصوصا نور خورشید. (این در مورد برخی از پیگمنت‌ها نیز صادق است، به همین دلیل است که موزه‌های هنری نور را برای محافظت از نقاشی ها بسیار کم نگه می‌دارند.)

امروزه پیگمنت‌ها بیشتر به صورت مصنوعی تولید می‌شوند و طیف وسیعی برای انتخاب داریم. شیمی مدرن مجموعه عظیمی از پیگمنت‌های شفاف، روشن، پایدار و به طور کلی غیر سمی را برای استفاده در آثار هنری خود در اختیار ما قرار داده است. اگرچه گاهی اوقات پیگمنت‌های بهتر بسیار گران هستند و بنابراین مواد ارزان تر اغلب حاوی پیگمنت‌های با کیفیت پایین‌تری هستند یا حتی از پیگمنت‌های پوشش داده شده رنگ استفاده می‌کنند.

کاربرد پیگمنت و رنگ

رنگ‌های مورد استفاده در کارهای هنری (رنگ های آرتیست) از پیگمنت‌ها ساخته می‌شوند. رنگ‌های آبرنگ از پیگمنت‌ها بسیار ریز آسیاب شده در یک حامل که در یک لوله بسته بندی شده یا در کیک یا قالب فشرده می‌شود ایجاد می‌گردد. رنگ‌های روغنی آرتیست از رنگدانه‌هایی ساخته می‌شوند که در روغن بذر کتان معلق هستند و رنگ‌های اکریلیک آرتیست پیگمنت‌ها هستند که در یک محیط اکریلیک معلق هستند.

احتمالا با استفاده از رنگ برای رنگرزی پارچه آشنا هستید. اما ما در واقع از رنگ‌ها به روش‌های شگفت انگیزی در صنعت هنر و صنایع دستی استفاده می‌کنیم. نشانگرهای دائمی مانند مارکرهای برند شارپی با رنگ ساخته می‌شوند. جوهرها و نشانگرهای الکلی با رنگ ساخته می‌شوند. و برخی از لنت‌های استامپ نیز با رنگ ساخته می‌شوند.

چرا این مسئله مهم است؟ خوب، دانستن اینکه آیا با رنگ یا پیگمنت‌ سر و کار دارید به شما کمک می‌کند تا نحوه استفاده از مواد را درک کنید. یک مثال می‌تواند کدورت باشد. به طور کلی، از آنجا که پیگمنت‌‌ها ذرات هستند، رنگ های مبتنی بر رنگدانه مات تر هستند.

از آنجایی که رنگ ها از ذرات پوشش دهنده یک ماده ساخته نمی‌شوند، انتقال نور تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد و استفاده از رنگ های مبتنی بر رنگ، جلوه شفاف تری ایجاد می‌کند. بنابراین، اگر بخواهم یک تکه شیشه شفاف را کاملاً مات کنیم، می دانیم که رنگ اکریلیک سیاه نور را مسدود می‌کند اما شارپی سیاه این کار را نمی‌کند.

همچنین، از آنجایی که نور به جای تابش مانند یک رنگدانه از یک رنگ عبور می‌کند، مخلوط کردن رنگ‌ها معمولاً نتیجه نور پسندتری می‌دهد. این یک روش فانتزی برای گفتن است که پیگمنت‌‌های مخلوط اغلب گل آلود به نظر می‌رسند، اما رنگ‌های مخلوط رنگ‌های شفاف ایجاد می‌کنند.

پد استامپ

پدهای استامپ رنگی اصلی معمولاً در دو نوع گسترده هستند، پایه پیگمنت‌ و پایه رنگ. اکنون که کمی بیشتر در مورد پیگمنت و رنگ می‌دانید، تفاوت بین این دو واضح تر می‌شود. در پدهای استامپ که مبتنی بر رنگدانه مات‌تر هستند، رنگ محو نمی‌شود، از روی کاغذ رنگ پس نمی‌دهد، و می‌توانید روی آن‌ها را با آبرنگ یا جوهرهای دیگر بدون رنگ پس دادن، رنگ کنید.

پدهای استامپ مبتنی بر رنگ این ویژگی‌ها را ندارند اما خیلی سریعتر خشک می‌شوند زیرا جذب کاغذ می‌شوند. اگر در حال انجام کارهای ترکیبی هستید و نیاز به رنگ آمیزی دارید، کیفیت طرح استامپ مبتنی بر رنگ ممکن است مطلوب باشد. کلید استفاده این است که بدانید برای نتیجه نهایی خود به چه ویژگی‌هایی نیاز دارید.

نشانگرها

نشانگرها نیز بر پایه پیگمنت در مقابل رنگ هستند. نشانگرهای دائمی تقریباً همه مبتنی بر رنگ هستند. شارپی، کوپیک، اسپکتروم نوآر، نشانگرهای پاک کن خشک، نشانگرهای کودکان، نشانگرهای میکروپرم و حتی خودکارهای توپی همگی بر پایه رنگ هستند. اما برخی استثناهای ذکر شده وجود دارد. نشانگرهای رنگ البته بر پایه پیگمنت هستند. جدیدا در بازار یک خط کامل از نشانگرهای اکریلیک مانند نشانگرهای مونتانا وجود دارد. این نگین‌ها مانند هر نشانگر به نظر می‌رسند و عمل می‌کنند، اما مات‌تر هستند، رنگ پس نمی‌دهند و در برابر نور خورشید محو نمی‌شوند. این ویژگی ها آنها را مورد علاقه هنرمندان گرافیتی قرار می‌دهد.

جوهر

جوهر هند یک جوهر مبتنی بر پیگمنت است. هر دو جوهر الکل رنجر و پیناتا بر پایه رنگ هستند. رنگ‌های غنی، اما فرار (در نور محو می‌شوند) آبرنگ‌های غلیظ یک رنگ هستند. اما جوهرهای رنگی وجود دارند که از پیگمنت ایجاد می‌شوند. جوهرهای اکریلیک نیز پایه رنگدانه هستند.

گردآوری، ترجمه و تالیف: واحد تولید محتوای گروه صنعتی مکرر – اعظم مواساتی

منابع:

• https://www.meghmaniglobal.com
• https://coatings.specialchem.com
• https://thebluebottletree.com