ماستیک پلی یورتان

ماستیک پلی یورتان، یکی از کاربردی‌ترین فناوری‌ها برای پروژه‌های ساختمانی و نوسازی آن‌ها می‌باشند.

درزگیر یا ماستیک پلی یورتان، که بر پایه رزین‌های پلی یورتان می‌باشد، یک ماده‌ی عایق، قابل تزریق و انعطاف پذیر است که در صورت نیاز، میزان انعطاف پذیری را می‌توان افزایش داد. ماستیک‌ پلی یورتان بعد از خشک شدن، ساختاری الاستیک با خاصیت الاستیسیته بالا ایجاد می‌کند که در شرایط دمایی و آب و هوایی متفاوت، ثابت و بدون تغییر باقی می‌مانند.

ماستیک پلی یورتان به دلیل ایجاد پیوندهای الاستومری مقاوم و انعطاف پذیر، یک سد آب بندی کامل در برابر عناصر مختلف ایجاد می‌کند.  

ویژگی‌های ماستیک پلی یورتان

• آب بندی کامل منافذ و شکاف‌ها
• پرکردن شکاف‌ها، درزها و ترک‌ها
• جلوگیری از نفود آب و هوا به اتصالات
• جذب حرکات طبیعی مصالح ساختمانی
• مقاومت بالا در برابر پارگی و سایش
• مقاومت شیمیایی بالا
• ایجاد ظاهری زیبا و یکنواخت
• قدرت چسبندگی بالا
• استحکام مکانیکی
• انعطاف پذیری بالا  
• غالبا بدون نیاز به استفاده از پرایمر
• مقاومت بالا در شرایط جوی متفاوت
• مقاوم در برابر اشعه فرابنفش
• چسبندگی به انواع سطوح و مصالح ساختمانی رایج مانند فایبرگلاس، فلز، چوب، سنگ و …

کاربرد ماستیک پلی یورتان

• آب بندی اتصالات افقی و عمودی (بدون افتادگی)
• قابل استفاده برای پانل‌های پیش ساخته سبک و سنگین
• قابل استفاده در درب‌های چوبی، آلومینیومی و pvc
• قابل استفاده در بازسازی‌های سنتی
• قابل استفاده در محیط‌های داخلی و خارجی
• کاشی‌های سفالی پخته و بتنی
• پروژه‌های ساختمانی (اتصال مصالح ساختمانی واحدهای پیش ساخته بتنی)
• پروژه‌های عمرانی (پل‌ها، خطوط هوایی و لوله‌های زیر زمینی)
• مونتاژ وسایل نقلیه و تجاری (قطارها، اتومبیل‌ها، خانه‌های متحرک و …)
• پروژه‌های دریایی 
• پروژه‌های هوا و فضا

معایب ماستیک پلی یورتان

• حتما باید بر روی سطوح خشک و تمیز اعمال شوند، زیرا وجود هر گونه آلودگی مانع اتصال ماستیک به سطح مورد نظر می‌شود
• ماستیک‌های پلی یورتانی سفید مورد استفاده در ساختمان‌ها، در معرض نور، تغییر رنگ می‌دهند 

ماستیک پلی یورتان تک جزئی و دو جزئی

درزگیرها یا ماستیک‌های پلی‌ یورتان بر اساس نوع عملکرد مورد استفاده به سیستم‌های تک جزئی و دو جزئی تقسیم می‌‌شوند. بعد از تشکیل پلیمر پلی یورتان، مواد خام دیگری به آن اضافه می‌شود که به درزگیر نهایی، درجات مختلفی از کیفیت و عملکرد را می‌دهد.

ماستیک پلی یورتان تک جزئی، به عنوان یک جزء آبدوست در تماس با رطوبت موجود در اتمسفر به سرعت پخت شده و بلافاصله منبسط می‌شود و به یک درزگیر سخت و جامد تبدیل می‌شود. سیستم‌های تک جزئی پلی یورتان، کاربرد بیشتری نسبت به سیستم‌های دو جزئی پلی یورتان دارند زیرا زمان پخت سریع‌تری دارند و به پرایمر نیازی ندارند و مستقیما به سطح مورد نظر می‌چسبند. دمای پخت مورد نیاز برای این درزگیرها بین 5 تا 35 درجه سلسیوس (دمای اتاق) است و نیز رطوبت مورد نیاز برای پخت 40-70% می‌باشد.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای عمده درزگیرهای تک جزئی، آب بندی اتومبیل‌ها است.

مزایای ماستیک پلی یورتان تک جزئی

• عایق رطوبت عالی
• مقاوم در برابر اسیدها و بازها
• سازگار با محیط زیست (غیر سمی در تماس با آب و رطوبت)
• سهولت استفاده (قابل استفاده با تفنگ مخصوص درزبندی)
• قابلیت چسبندگی به انواع سطوح
• قابل اجراء بر روی محیط‌های مرطوب

پلی یورتان‌های دو جزئی شامل ترکیب ایزوسیانات با آب به همراه کاتالیزور است. درزگیرهای دو جزئی قبل از مصرف باید مخلوط و آماده شوند. درزگیرهای دو جزئی معمولا برای کاربردهای ضد آب استفاده می‌شوند و در انواع رنگ‌ها قابل ارائه می‌باشند.

معایب ماستیک پلی یورتان دو جزئی

• عدم مقاومت طولانی مدت در برابر حرارت (ایجاد حباب یا ترک در دماهای بالا)
• غالبا نیاز به پرایمر دارد
• مقاومت کم‌تر در برابر آب

مراحل  اجرای ماستیک پلی یورتان

• سطح مورد نظر باید کاملا تمیز، یکنواخت، خشک و عاری از هر گونه گرد و غبار، روغن و گریس باشد
• محیط مورد نظر باید به دور از هر گونه رطوبت باشد، زیرا باعث تولید حباب می‌شود
• آلودگی‌ها را با متیل اتیل کتون، استون یا حلال‌های پاک کننده چربی باید کاملا پاک کرد (حلال مورد استفاده با سطح مورد نظر باید سازگار باشد)
• در صورت لزوم قبل از استفاده از ماستیک پلی یورتان می‌توان از پرایمر استفاده کرد (پرایمر حداقل 3 ساعت و حاکثر 6 ساعت قبل از اجرا اعمال شود)
• ماستیک پلی یورتان را می‌توان با تفنگ دستی یا پنوماتیک اعمال کرد
• ظرف مدت 24 ساعت پس از باز کردن درب کارتریج، باید از ماستیک پلی یورتان استفاده کرد، در غیر این صورت ماستیک در داخل کارتریج سخت می‌شود
• در دمای کمتر از 5 درجه سانتی گراد نباید استفاده شود و در هوای سرد، قبل از استفاده، کارتریج ماستیک پلی یورتان باید در دمای 20 درجه سانتی گراد نگهداری شود

ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی ماستیک پلی یورتان

تفاوت میان ماستیک پلی یورتان و سیلیکون چیست؟

تفاوت اصلی میان این دو در ماهیت شیمیایی آن‌هاست، پلی یورتان یک ماده آلی است در حالی که سیلیکون یک ماده معدنی است.

ماستیک‌های سیلیکونی در برابر اشعه فرابنفش مقاومت بالاتری نسبت به ماستیک‌های پلی یورتان دارند گرچه ماستیک‌های پلی یورتان را می‌توان با کمک برخی از افزودنی‌های خاص در برابر اشعه فرابنفش و تغییر رنگ تقویت کرد. ماستیک پلی یورتان مقاومت مکانیکی بالاتری نسبت به ماستیک سیلیکون دارد.

یکی از تفاوت‌های عمده میان ماستیک و چسب پلی یورتان این است که چسب پلی یورتان بر خلاف ماستیک پلی یورتان بعد از اجرا خاصیت انعطاف پذیری ندارد و در برابر عوامل مختلف خارجی، ممکن است بشکند.

گردآوری، ترجمه و تالیف: واحد تولید محتوای گروه صنعتی مکرر – نسیم مهین عبدالله زاده

منابع:

• https://www.akfix.com/en/blog/what-is-a-polyurethane-sealant-where-and-how-to-use
• https://www.loctiteproducts.com/en/know-how/build-things/polyurethane-sealant-heavy-duty-answers-for-heavy-duty-jobs.html
• https://www.tecnopolgroup.com/gama-substrate-preparation/mastic-pu
• http://www.heypar.eu/en/product/polyurethane-mastic/
• https://texascurbcut.com/resources/news-press/silicone-sealant-vs-polyurethane-sealant/
• https://www.pecora.com/basics-of-sealant-chemistries/
• https://patents.justia.com/patent/9102854
• https://patents.google.com/patent/US5486570A/en
• https://nationalwaterproofing.supply/tips/polyurethane-sealants-one-component-vs-two-component/
• https://www.permabond.com/resource-center/component/
• https://www.polyurethane-sealant.com/sealant/two-component-polyurethane.html
• https://www.jointwaterstop.com/product/single-component-polyurethane-sealant.html