تست‌های کیفیت سنجی فوم زیره کفش (قسمت اول)
فهرست مطالب
برای انتخاب یک کفش مناسب و با کیفیت باید با اجزای کفش، خصوصیات و نقش آنها آشنا شد و سپس دست به انتخاب زد. یکی از مهمترین اجزا، زیره کفش است.
می‌توان گفت که زیره‌ی کفش مهمترین بخش کفش است. زیره کفش پایه‌ی یک کفش است که با زمین تماس مستقیم داشته و به همین دلیل بیشترین ضربات به آن وارد می‌شود و جایی است که ما بررسی می‌کنیم تا بیابیم که آیا وقت آن رسیده که ما کفش خود را تعویض کنیم یا خیر.
انواع مختلفی زیره کفش وجود دارد از چرم گرفته تا فوم زیره کفش پلی یورتان. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد زیره کفش می‌توانید به این مقاله (زیره کفش پی یو و انواع دیگر زیره کفش) مراجعه کنید.
ما در این مقاله پس از شناخت ویژگی‌های یک زیره کفش مناسب، به تست‌های کیفیت سنجی که در دوام بالای کفش نقش دارند خواهیم پرداخت.
ویژگی‌های فوم زیره کفش
از خصوصیات مهم فوم زیره کفش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انعطاف پذیری(Flexibility): از آنجا که پا در حین راه رفتن، دویدن و ورزش کردن به شدت دچار خمیدگی می‌شود، نیاز است که کفش انعطاف پذیری لازم را داشته باشد تا کارایی خود را به مرور زمان از دست ندهد.
- کشش(Traction): خواص کششی زیره‌ی کفش، معیاری از اصطکاک بین زیره و زمین است که مستقیماً به مواد بکار رفته در ساخت زیره و همچنین الگوی زیره مربوط می‌شود.
- دوام (Durability): به مرور زمان و در اثر راه رفتن یا دویدن، کفش و بخصوص زیره فرسوده می‌شود، به این دلیل که بیشترین تماس را با زمین دارد. از این رو مهم است که زیره‌ها به گونه ای طراحی و تولید شوند که استحکام و ماندگاری بالایی داشته باشند.
- سایش (Abrasion): خاصیتی مربوط به مقاومت است که در اثر اصطکاک یک ماده پدید می‌آید.
- چسبندگی (Adhesion): این خاصیت قدرت چسبندگی بین دو سطح رویه/ زیره کفش را تعیین می‌کند.
- سختی (Hardness): سختی خاصیت ذاتی مواد است و مقاومت یک ماده در برابر نفوذ و فرورفتگی ناشی از یک جسم صلب و یا سخت تر از آن است.
- ضخامت (Thickness): ضخامت کفی در دو بخش انگشتان و پاشنه دارای اهمیت است.
- مقاومت در برابر پارگی (Tear strength): مقاومت پارگی نمایانگر نیرویی است که برای پاره شدن یک ماده لازم است.
- کاشنینگ و جذب ضربه (Cushioning and shock absorption): این ویژگی مربوط به تماس بین کفی و زمین در هنگام راه رفتن است که در زیره میانی (midsoles) نیز مهم است.
- ضد آب (Water resistance): این خاصیت مربوط به جلوگیری از نفوذ آب از طریق زیره به داخل کفش است.
- عایق گرمایی (Thermal Insulation): این خاصیت برای زیره، زیره میانی و کفی بخصوص در چکمه‌های زمستانی مهم است. عایق حرارتی به معنی اندازه گیری میزان عبور گرما از طریق یک ماده یا از طریق یک سری لایه از مواد مختلف است.
- محافظت دربرابر حرارت و آتش (Heat and fire protection): این ویژگی به حرارت و خصوصیات احتراق انتقال حرارت آن مربوط می‌شود. خصوصیات مواد و محصولات تنها در صورت آتش سوزی می توانند از طریق تماس با شعله برای ارزیابی میزان احتراق ، زمان گسترش و احتراق ارزیابی شوند.
- مقاومت در برابر لغزش ( Slip resistance): مقاومت در برابر لغزش به ضریب اصطکاک بین زمین و زیره کفش مورد استفاده مربوط می شود.
برای بررسی ویژگی‌های ذکر شده باید آزمون‌های کیفیت سنجی مطابق با استانداردهای لازم صورت گیرد که در ادامه به تعدادی از آنها می‌پردازیم:
تست‌های سنجش کیفیت فوم زیره کفش
به طور کلی، زیره‌ی کفش پا به طور قابل توجهی به عملکرد کفش کمک می‌کند. مجموعه تست‌هایی که از زیره کفش و یا کل کفش تولیدی، برای اطمینان از دستیابی به عملکرد مورد نیاز، همراه با دوام محصول پیش بینی شده، مهم است.
در این مقاله به تعدادی از تست‌های کیفیت سنجی پرداخته می‌شود و سپس در مقالات بعدی سایر تست‌ها مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
تست جذب شوک فوم زیره کفش (Shock absorption)
زیره و زیره میانی کفش تا حد زیادی میزان جذب و همچنین بازگشت انرژی در کل کفش را تعیین می‌کند. این ویژگی با استفاده از دستگاه تست جذب شوک دینامیکی قابل ارزیابی است (شکل زیر). در این روش مواد ورقه ای و همچنین کل ساختار کف مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
تست مقاومت لغزشی فوم زیره کفش (Slip resistance testing)
آزمایش استاندارد مورد قبول در صنعت برای سنجش مقاومت در برابر لغزش یک روش اثبات شده برای تأیید اعتبار محصولات و نشان دادن کیفیت کافی است. ایجاد مقاومت در برابر لغزش در کفش، تولیدکننده کفش را با چالش‌های زیادی روبرو می‌کند. انتخاب مواد زیره و طراحی جزئیات الگوی زیره در کفش‌های معمولی و حتی کفش‌های میخ دار ورزشی کمک مهمی به سطح مقاومت لغزشی کفش می‌کند.
در روش مناسب، آزمایش بر روی سطوح مشخص شده صورت می‌گیرد و در بعضی موارد برای اهداف توسعه‌ای می‌توان از سطوح دیگر نیز استفاده کرد. برای کفش‌های مورد استفاده در فعالیت‌های روزمره، آزمایش معمولاً در دو شرایط مرطوب و خشک انجام می‌شود. با این حال، آزمایشات می‌توانند با دیگر روان کننده‌ها نیز انجام شوند. شکل زیر نمونه ای از دستگاه مورد استفاده برای سنجش مقاومت لغزشی فوم زیره کفش را نشان می‌دهد.
تست سنجش سختی فوم زیره کفش (Hardness test)
انواع مختلفی از دستگاه‌های سنجش سختی در صنعت کفش وجود دارد، از جمله دورومترهای (durometers) آنالوگ، دورومترهای دیجیتال، تسترهای IRHD و تسترهای سختی Asker. دورومترها به طور گسترده‌ای توسط شرکت‌های تولید کفش برای تعیین سختی مواد زیره استفاده می‌شود. آزمایشات یا با دستگاه دستی و یا با یک دستگاه ایستاده نصب شده(stand-mounted) انجام می‌شود. متداول ترین سختی دورومتر برای فوم زیره کفش شامل مقیاس ‘A’ Shore مناسب پلیمرهای متراکم انعطاف پذیر یا ‘D’ Shore برای آزمایش پلاستیک‌های سخت مانند پاشنه زنانه است. سختی فوم‌های نرم را می‌توان با دستگاهی با دامنه ‘OO’ Shore که در دورومترهای آنالوگ رایج است، اندازه گیری کرد.
تست ارزیابی ضخامت و دانسیته فوم زیره کفش (Assessing thickness and density)
به دست آوردن ضخامت بهینه زیره کفش از اهمیت زیادی برخوردار است. زیره با ضخامت بیش از حد باعث افزایش وزن کفش‌ها شده و همچنین می‌تواند انعطاف پذیری را کاهش دهد. در مقابل، زیره‌ی خیلی نازک، عایق بندی کافی را نداشته و در برابر سایش دوام کمتری دارد. با استفاده از دستگاه ضخامت سنج، ضخامت زیره اندازه‌گیری می‌شود. تعیین ضخامت دقیق نمونه در تعدادی از آزمایش‌ها از جمله مقاومت در برابر کشش، خمش، تعیین چگالی و فشردگی مهم است.
برای تعیین دانسیته‌ی مواد زیره، از یک ضخامت سنج، همراه با ترازوی دقیق و کوپلینگ‌های ورنی استفاده می‌شود. بنابر نوع ماده زیره کفش شامل چرم، فوم زیره کفش و… مدل‌های مختلفی از ضخامت سنج برای اندازه گیری دانسیته مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گردآوری و ترجمه: واحد تولید محتوای گروه صنعتی مکرر
منابع:
دیدگاهتان را بنویسید